Czy Twoje dziecko je tylko określone produkty? Może je ich coraz mniej? Może to być wybiórczość żywieniowa. Chyba każdy rodzic zna sytuacje, gdy dziecko odmawiało jedzenia. Czasem związane to było z wyrastaniem zębów, nowym miejscem lub samym produktem czy potrawą.
Dziecko odmawia jedzenia
Za nim zaczniemy się martwić, należy zastanowić się jaka jest przyczyna odmawiania jedzenia. Należy pamiętać, że rodzic decyduje co, a dziecko czy i ile zje. Czasem zdarzają się sytuacje, kiedy pociecha może nie mieć ochoty na jedzenie, jeśli jest chore lub coś boli, np. wcześniej wspomniane zęby wychodzą, zrobiła się afta lub pleśniawka w buzi, doszło do zapalenie pęcherza lub gorączki to apetyt będzie gorszy. Niektóre dzieci mogą czuć się niekomfortowo w nieznanych miejscach, a duża ilość nowych bodźców może je rozpraszać/ przytłaczać. Niektóre maluchy nie mają czasu jeść, tak są pochłonięte zabawą. Dlatego należy zwrócić uwagę na to, kiedy proponujemy posiłek, czy wcześniej nie pojawiła się przekąska lub napój, który może nasycić, zwłaszcza zawierający cukier lub jest za duża ilość atrakcji, a dziecko nie chce przerywać zabawy.
W przypadku, gdy odmowa jedzenia jest sporadyczna lub dotyczy małej ilości produktów nie mamy czym się martwić – w końcu każdy z nas czegoś nie lubi. Niestety sprawa się komplikuje, gdy ilość spożywanych produktów drastycznie maleje lub od początku była niewielka, a dziecko nie przybiera jak należy. Uboga dieta może powodować powstawania niedoborów pokarmowych, ale również niedobory mogą wpływać na niechęć do jedzenia. W przypadku niedoboru żelaza apetyt może być mniejszy niż normalnie.
Przyczyny wybiórczości pokarmowej
Wybiórczość pokarmowa może być związana z wieloma rzeczami. Może to być kwestia wrażliwości sensorycznej. Niektóre dzieci są bardziej wyczulone na konsystencje, czy teksturę i odmawiają pokarmu, bo akceptują tylko produkty aksamitne i bez grudek. Czasem to kwestia koloru – dziecku źle się kojarzy kolor brązowy czy zielony, więc do tych produktów będzie okazywało niechęć. Jeśli dieta była zbyt wcześnie rozszerzana i jeszcze jelita nie były odpowiednio wykształcone lub zaburzona była mikroflora mogło dość do nabycia alergii lub nietolerancji, a dziecko świadomie lub nie kojarzy dany produkt z bólem brzucha lub innymi nieprzyjemnymi objawami. W przypadku, gdy maluch zakrztusił się zbyt dużym kawałkiem również może odmawiać spożywania danego produktu lub innych produktów pokrojonych w podobny sposób kojarząc je z danym incydentem.
Sytuacja życiowa, przeżywanie silnego stresu, (zmiana szkoły, nowe wyzwania) lub nieradzenie sobie z emocjami może wpływać na to, co dziecko chce jeść. Gdy nie czuje się bezpiecznie lub nie ma poczucia wpływu na ważne dla niego rzeczy, czy decyzje może bardziej kontrolować spożywane pokarmy poprzez odmowę lub akceptacje danej potrawy – poczucie kontroli. Brak akceptacji może wynikać również ze złych skojarzeń z nieprzyjemną sytuacją, dźwiękiem lub osobą.
Oswajanie jedzenia
Aby dziecko chętniej jadło dany produkt należy go z nim oswajać. Ludzie na ogół nie lubią nowych rzeczy są wobec nich ostrożni, nieufni, a dla dziecka wszystko jest nowe. Jeśli pociecha widzi, że na talerzu rodziców jest kolorowo, pojawiają się różne produkty, o różnych konsystencjach chętniej po nie sięga. Czasem nie ma miłości od razu i np. jabłko musi się pojawić kilka lub nawet kilkanaście razy w polu widzenia, aby dziecko chciało je dotknąć, a potem kilkanaście kolejnych zanim zdecyduje się je powąchać i posmakować. Daj mu na to czas, najgorsze co możemy zrobić to zmuszanie do jedzenia czy kontaktu z danym produktem. Należy zachęcać, proponować lecz nie zmuszać. Występują okresy w życiu dziecka, że 2-3 latkowie przez jakiś czas unikają pewnych produktów, które wcześniej były przez nie spożywane. Normalne jest również, że dziecku zmieniają się smaki. Długo jakiś produkt akceptowało i nawet się często domagało, a potem się przejadło i preferuje inny. Może również wystąpić sytuacja, gdy w przedszkolu, szkole inne dzieci odmawiają niektórych potraw i nasza pociecha to widząc, również zaczyna tak robić, jednocześnie domagając się innych.
W przypadku, gdy zaczyna nas coś niepokoić należy skonsultować się z pediatrą lub specjalistą, jeśli to konieczne. Wykonać podstawowe badania w celu wykluczenia choroby, alergii lub niedoborów, sprawdzić buzie czy wszystko jest w porządku – długość wędzidełka, afty, język i podniebienie odpowiednio pracują. Obserwować dziecko, kiedy i jakich produktów odmawia, spróbować przeanalizować czy związane jest to z daną sytuacją, miejscem czy potrawą/ produktem. Opowiadać o jedzeniu dawać pooglądać, podotykać, powąchać, jeśli dziecko chce. A przede wszystkim nie panikować i martwić się na zapas, gdyż pociechom udzielają się nasze nerwy.