Jeszcze nie jest za późno na zbiór i samodzielne przygotowanie soku z czarnego bzu. Czarny bez rośnie w Polsce dziko, jest bardzo popularną rośliną i trudno ją pomylić z jakąkolwiek inną.
Do celów kulinarnych wykorzystuje się kwiaty czarnego bzu i jego owoce, a do celów leczniczych także liście, korę i korzeń. Jest on jedną z najstarszych roślin leczniczych. Teraz właśnie mamy szczyt sezonu na zbiór owoców. I teraz właśnie, wczesną jesienią, przetwory z czarnego bzu mogą się nam bardzo przydać, ponieważ świetnie wspiera on funkcjonowanie układu odpornościowego, a przy tym jest całkiem smaczny.
Czarny bez (Sambucus nigra) rośnie na skrajach lasów, przy rzekach, w zaroślach, parkach, w rowach, na miedzach, w pobliżu domostw. Jest rośliną bardzo żywotną i niesamowicie szybko się rozplenia. Owoce czarnego bzu są zebrana na baldachach w grona, są malutkie i okrągłe. Na początku są zielone, potem czerwienieją, a w pełni dojrzałe są czarne. Dojrzewają późnym latem (sierpień – wrzesień) a zbiera się je we wrześniu i październiku.
Nie można jeść ich na surowo prosto z drzewa oraz w formie niedojrzałej, ponieważ zawierają trujące glikozydy o nazwie sambunigryny. Spożycie ich w takiej formie może wywołać ostre zatrucie. Objawia się ono osłabieniem organizmu, biegunką, wymiotami, mdłościami i bólami brzucha. Dojrzałe owoce, po wysuszeniu lub przerobieniu na sok lub syrop są całkowicie bezpieczne.
Owoce czarnego bzu są bardzo zasobne w:
• flawonoidy - m.in. kwercetynę, izokwercytynę i rutozyd,
• polifenole - m.in. antocyjany, które nie ulegają zniszczeniu nawet po gotowaniu i przetworzeniu na soki i syropy,
• witaminę C.
Dzięki temu są one idealnym surowcem wspierającym odporność organizmu. Owoce zawierają także garbniki i sporo witamin (m.in. z grupy B i witaminę A) i składników mineralnych (m.in. potas, żelazo, fosfor, miedź) a także pektyny, śluzy, cholinę i wiele innych substancji prozdrowotnych.
Soki, syropy i suszone owoce z czarnego bzu można stosować profilaktycznie, mają one bowiem właściwości immunomodulujące, czyli wzmacniają naszą odporność. Natomiast głównie stosuje się je, gdy już dopadnie nas przeziębienie lub grypa. Działają wtedy:
• przeciwgorączkowo,
• przeciwzapalnie,
• przeciwbakteryjnie,
• przeciwwirusowo,
• napotnie,
• odtruwająco,
• ogólnie wzmacniająco,
• rozkurczowo.
Poza tym ciepła herbatka z sokiem z czarnego bzu i miodem jest bardzo przyjemnym i smacznym napojem wtedy, gdy dopadła nas lub nasze dzieci choroba.
Możemy samodzielnie przygotować sok lub syrop z czarnego bzu, zapasteryzować go i korzystać w sezonie jesienno-zimowym. Można także kupić gotowe przetwory w sklepie. Trzeba jedynie zwrócić uwagę na skład takiego produktu, ponieważ wiele z nich ma fatalny skład, np. przygotowany jest na bazie szkodliwego syropu glukozowo-fruktozowego lub zawiera jedynie niewielki dodatek czarnego bzu. Po wartościowe przetwory najlepiej udać się do dobrego sklepu zielarsiego lub delikatesów ekologicznych (stacjonarnie lub online).
