Możliwość wykonywania wszelkich czynności związanych z przeliczaniem jest jedną z podstawowych umiejętności, jaką człowiek nabywa w trakcie swojego życia. Rodzice, a następnie nauczyciele starają się przekazać tę wiedzę swoim podopiecznym z największą starannością i zaangażowaniem. Warto więc pamiętać, że trening przygotowujący do liczenia można rozpocząć już od wczesnych etapów rozwoju dziecka.
Każde dziecko, od dnia swoich narodzin, etapami zdobywa doświadczenia oraz pewne zdolności. Na drodze swojego rozwoju uzyskuje kolejne kamienie milowe i osiąga coraz to wyższe zdolności.
Dlatego tak ważna jest świadomość dorosłych, że każda umiejętność, którą zdobywa dziecko, jest poprzedzona wcześniejszymi osiągnięciami. W ten sposób, po kolei, odbywa się prawidłowy rozwój dziecka, nie tylko fizyczny, ale również intelektualny.
Liczenie, czyli przeliczanie oraz wszelkie działania takie jak: dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie, ale także grupowanie, a w późniejszych etapach inne działania matematyczne i logiczne, jest ściśle związana z osiąganiem sfer takich jak: mowa, rozumienie, segregowanie, różnicowanie, orientacja przestrzenna oraz własnego ciała, wykonywanie rytmów, orientacja w przestrzeni kartki, zdolność wskazywania, percepcja wzrokowa, koordynacja całego ciała, pamięć czy też koncentracja. Tak naprawdę każda czynność, którą wykonuje dziecko jest powiązana z inną.
Do ćwiczeń liczenia można wykorzystać najprostsze rzeczy, np. patyczki, guziki, wycięte z papieru figury geometryczne, woreczki oraz tak ważne i bardzo znane liczydło. Małe elementy występujące w większej ilości (do tego można użyć również kasztany, klocki czy owoce) wykorzystujemy do treningu umiejętności przeliczania, ale także grupowania. W późniejszych etapach można wykorzystać je do wykonywania działań.
Wybrane elementy liczymy najpierw głośno sami, a następnie wspólnie z dzieckiem. Wykonywanie działań na konkretach jest świetnym sposobem do szybszego przyswojenia tej umiejętności przez dzieci – do wyżej wymienionej czynności wykorzystujemy zmysł wzroku, działa też cała percepcja wzrokowa (pamięć, analiza, synteza i inne).
Podane elementy można grupować pod względem tych samych cech. Warto również wprowadzić dziecko w świat rytmów.
Tworzenie ich to nie tylko zabawa z muzyką. Rytmy można odtwarzać za pomocą fizycznie dostępnych elementów. Na stoliku układamy, rozpoczynając od najłatwiejszych: guzik – patyczek – guzik – patyczek – guzik i prosimy dziecko, by dokończyło wzór lub odtworzyło go tak, jak my. Łączenie nauki dodawania lub odejmowania z pomocą konkretnych rzeczy to świetny pomysł na przyswojenie umiejętności liczenia.
W Internecie dostępnych jest wiele piosenek, które ułatwiają zdobywanie tej sprawności. Nie ma nic ciekawszego niż połączenie nauki z zabawą ruchową i wspólnym spędzaniem czasu dziecka z rodzicem. Piosenki można również zastąpić wyliczankami, które świetnie ukazują kolejność występowania cyfr, czyli bawią i uczą jednocześnie. Dobrym rozwiązaniem dla najmłodszych dzieci będą tak zwane zabawy paluszkowe zawierające rymowane historyjki paluszkowe.
Przed przystąpieniem do nauki liczenia ważne jest trenowanie pojęć w przyszłości ściśle związanych z matematyką, czyli między innymi kierunków, położenia, wielkości. Można stosować zabawy związane z wyborem największych czy najmniejszych elementów w zbiorach. Jeśli nie ogranicza Was wyobraźnia, twórzcie zabawy ruchowe oparte na rozpoznawaniu stron świata i położenia przedmiotów w przestrzeni (góra, dół, nad, pod itp.).
W nauce liczenia ważna jest przede wszystkim systematyczność. Co więcej, aby taka edukacja była jeszcze bardziej skuteczna, warto każdy dzień wykorzystywać do oswajania dziecka z cyframi i powolnym wstępowaniem do matematycznego świata. Przecież liczyć możemy w kuchni (owoce, warzywa, łyżki, długość makaronu), w pokoiku (ilość zabawek, ocena różnorodności klocków i lalek, orientacja w przestrzeni), na podwórku (zabawa liśćmi, kasztanami, kwiatami, kamykami, dodawanie i odejmowanie patyczków).
Po więcej informacji warto zajrzeć do książki „Dziecięca matematyka” napisaną przez profesjonalistkę zajmującą się edukacją matematyczną najmłodszych Edytę Gruszczyk-Kolczyńską.
