Po co budować mikroflorę bakteryjną? Gdzie w naszym organizmie znajdują się bakterię? Na co wpływa nieprawidłowa flora bakteryjna jelit?
Bakterie towarzyszą nam przez całe nasze życie. Z pierwszymi mamy już kontakt w łonie matki, a potem już jest ich coraz więcej. Zasiedlają między innymi naszą skórę, jamę ustną czy przewód pokarmowy. Dorosłemu człowiekowi towarzyszy ok. 2 kg drobnoustrojów- są po prostu wszędzie. W zależności od umiejscowienia mikroflora bakteryjna składa się z różnych organizmów, inne są charakterystyczne dla skóry, a inne dla przewodu pokarmowego. Czasem wystarczy mała zmiana nawyków lub przeniesienia z innego miejsca i dochodzi do zmiany proporcji bakterii bytujących w danym miejscu. W takie sytuacji może dojść do nieprzyjemnych dolegliwości, zatruć lub chorób. W przypadku przewodu pokarmowego (np. zakażenie Helicobacter pylori zwiększa ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej) lub skóry, jeśli np. gronkowiec złocisty namnoży się za bardzo, wystąpią zmiany skórne.
Skóra jest naturalną barierą osłaniającą nasze ciało przed wnikaniem szkodliwych czynników, również mikroorganizmów z zewnątrz. Natomiast mikroflora bakteryjna jelit stanowi źródło pożywienia dla nabłonka jelit. W przypadku wzmożonej przepuszczalności przez nabłonek rośnie ryzyko nietolerancji, alergii oraz zatruć drogą pokarmową, gdyż do krwioobiegu dostaje się więcej mikroorganizmów oraz substancji, jakie powinny zostać wydalone z organizmu.
Budowanie prawidłowej mikroflory w dużej mierze opiera się na prawidłowych nawykach. W przypadku skóry to przede wszystkim odpowiednia higiena oraz pielęgnacja. Jeśli chodzi o przewód pokarmowy to również odpowiednia higiena, zachowania żywieniowe czy styl życia. W pierwszych miesiącach naszego życia mikroflora budowana jest w dużej mierze przed naszych rodziców. Jej skład będzie zależał od mikroflory bakteryjnej matki, rodzaju porodu, a potem pokarmu jakim byliśmy żywieni (pokarm matki czy mleko zastępcze), odpowiedni okres rozszerzenia diety.
Dbanie o prawidłową florę bakteryjną jelit zaczyna się już podczas dokonywania wyborów przy wykonywaniu zakupów. Produkty z jakich składają się nasze posiłki mocno oddziaływują na baterie zasiedlające przewód pokarmowy, jak i na jego pracę. Dieta bogata w błonnik pokarmowy, czyli świeże warzywa i owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy i nasiona będzie korzystnie wpływała na perystaltykę jelit, co wiąże się z niższym prawdopodobieństwem zaparć, przepuklin, hemoroidów) oraz zmniejszała ryzyko wystąpienia niektórych chorób. Należy tu wspomnieć o cukrzycy, miażdżycy, przewlekłych zapaleniach jelit, otyłości, kamicy woreczka żółciowego, a także niektórych nowotworach. Dolegliwości związane z przewodem pokarmowym oprócz samych nieprzyjemnych doznań jak ból, problemy z wypróżnieniem. Wpływają także negatywnie na wygląd (wzdęcia), samopoczucie, a u dzieci mogą powodować niechęć do niektórych produktów, a w rezultacie odmawianie ich.
Niestrawione w przewodzie pokarmowy frakcje błonnika pokarmowego, co prawda nie dostarczają organizmowi substancji odżywczych lecz wykazują właściwości absorbujące usuwając szkodliwe i kancerogenne związki wraz z kałem z organizmu. Stanowią również pożywkę dla bakterii bytujących w jelicie grubym, które odżywiają nabłonek kosmków jelitowych. Oprócz prawidłowej diety należy pamiętać o higienie podczas przechowywania, przygotowywania oraz spożywania posiłków – sięgać po świeże produkty, im mniej przetworzone tym lepiej. Posiłki należy spożywać niespiesznie, a kęsy odpowiednio przerzuć, aby pokarm był rozdrobniony oraz wymieszany ze śliną, w której znajdują się enzymy rozpoczynające procesy trawienne. Należy również zwrócić uwagę na przyjmowane antybiotyki, aby odpowiednio dobrać suplementacji probiotykami.
W niektórych krajach wykorzystuje się przeszczep mikroflory bakteryjnej jako metodę leczenia zwłaszcza przewlekłych problemów z przewodem pokarmowym.
W przypadku wystąpienia niektórych chorób zwłaszcza układu pokarmowego ilość błonnika pokarmowego należy zmodyfikować dobierając odpowiednio do jednostki chorobowej oraz zaostrzenia choroby.