Zazwyczaj to środowisko szkolne wymaga od dzieci dużej koncentracji, szczególnie podczas sprawdzianów, kartkówek czy samodzielnej pracy na lekcji. Ale umiejętność odpowiedniego skupienia się odgrywa bardzo dużą rolę również w życiu codziennym Twojej pociechy, chociażby podczas przygotowania sobie posiłku, czy zabawy miniaturowymi klockami, z których dziecko próbuje coś ułożyć.
Koncentracja to umiejętność skupienia własnej uwagi na wykonywanej czynności w taki sposób, aby móc wykonać ją w najbardziej przybliżonym czasie, jaki jest potrzebny do jej ukończenia. Już małe dziecko jest w stanie skupić swoją uwagę na zabawie, dlatego tak ważna jest stymulacja tej sfery od najmłodszych lat.
Aby wspomóc koncentrację Twojego dziecka bardzo ważnym, podstawowym punktem jest wypracowanie pewnych nawyków, które dziecko będzie potrafiło wykorzystać w życiu codziennym wraz z upływem lat. Takie nawyki przydadzą mu się podczas nauki w szkole i w domu, a także pozwolą mu na zdobycie konkretnych informacji o samym sobie – o tym, w jaki sposób najlepiej mu się pracuje. Drogi Rodzicu, pomyśl o tym, w jakim środowisku Tobie myśli się i wykonuje konkretne czynności najlepiej. Przy włączonym telewizorze? A może siedząc obok radia, z którego gra muzyka? Być może w kompletnej ciszy? Podobnie jest u Twojego dziecka. Każdy człowiek obiera swoje własne schematy pracy.
Niestety, bodźce rozpraszające nie sprzyjają skupieniu uwagi. Spróbuj pokazać Twojemu dziecku jak pomocna może być cisza podczas nauki czy zabawy. Zadbaj o to, aby wokół pomieszczenia nie było zbyt dużo hałasu. Jeśli Twoja pociecha w szybkim tempie odczuwa zmęczenie, wyznacz mu pewne ramy czasowe, które zastosuje podczas nauki, na przykład 15 minut pracy, 10 minut przerwy.
Pamiętaj także, że dla optymalnej pracy mózgu niezmiernie ważny jest ruch, zdrowe odżywianie oraz higiena snu. Dopilnuj, aby Twoje dziecko kładło się spać i wstawało o odpowiednich porach. Nie pozwól na to, by było niewyspane, gdyż taka sytuacja nie sprzyja efektywnej pracy umysłu, a co za tym idzie, spada motywacja do działania. Co więcej, nastolatek nie dostarczający odpowiednio zbilansowanych posiłków swojemu organizmowi, nie będzie miał siły skupić swojej uwagi na dłuższej aktywności.
Ponadto, jeśli Twoje dziecko potrafi już czytać, zachęcaj go do samodzielnych chwil z książką. Czytanie rozwija zasób słownictwa dziecka, czyli wpływa na mowę, rozwija wyobraźnię, kreatywność, a przede wszystkim trenuje koncentrację i uwagę.
Drogi Rodzicu, możesz również poświęcić swojemu dziecku kilkanaście minut w ciągu dnia na wspólne zabawy i ćwiczenia. W ten sposób, nie tylko wesprzesz jego koncentrację, ale również spędzicie razem czas, co jeszcze bardziej zacieśni Wasze więzi.
1. Podobieństwa i różnice. Wykorzystaj obrazki, które z łatwością możesz znaleźć w wyszukiwarce internetowej, zawierające określoną ilość różnic lub podobieństw. Twoje dziecko będzie musiało odpowiednio wytężyć wzrok, aby je odszukać. Podczas tej zabawy ćwiczymy również percepcję wzrokową.
2. Czego tu brakuje? Do tej zabawy można z łatwością wykorzystać kilka przedmiotów znajdujących się w Twoim domu, na przykład guzik, łyżeczkę, kredkę, mały klocek, pieniążek.Wskazane przedmioty układamy w pewnej kolejności, dajemy dziecku chwilę na zapamiętanie ułożenia tych rzeczy, następnie zakrywamy je i zmieniamy ich kolejność przy okazji zabierając jeden z przedmiotów. Twoja pociecha ma za zadanie pomyśleć, której rzeczy brakuje.
3. Kubeczki. Bardzo znana zabawa polegająca na włożeniu konkretnego przedmiotu pod jeden z kubeczków (np. kulkę z papieru), a następnie szybkiej zamianie miejsca wszystkich kubków. W czasie zmiany ich położenia, dziecko skupia swoją uwagę na ukrytym przedmiocie, a w ten sposób jego koncentracja wydłuża się.
4. Uciekająca myszka. Na dużej kartce papieru narysuj dowolną figurę geometryczną, w której umieścisz małą zabawkę—figurkę, np. myszkę lub inne zwierzątko. Poruszaj figurką jedynie wewnątrz narysowanej figury geometrycznej. Zadaniem dziecka jest głośne komentowanie kierunku, w którym zmierza dana figurka. Podczas skupiania swojej uwagi, Twoja pociecha musi być uważna na moment, w którym zwierzątko wyjdzie poza ramy figury.
5. Gdzie jest...? To bardzo popularna zabawa usprawniająca spostrzegawczość młodego człowieka. Zadaniem dziecka jest znalezienie konkretnego przedmiotu pośród innych przedstawionych na obrazku (łatwo dostępne w wyszukiwarce internetowej).
6. Rzuty piłeczką. Zabawa, która nie tylko pozwala skupić uwagę dłużej na przedmiocie, ale ćwiczy również refleks. Stań przed swoim dzieckiem kilka kroków dalej i spróbuj rzucać w jego stronę piłeczki (lub woreczki, np. z kaszą) tak, by z łatwością je łapało. Wykonuj to w krótkim odstępie czasu oraz z różnych stron (góra, dół, lewo, prawo, od dołu, zza pleców).
7. Wyszukaj dźwięk. Zabawa skupia uwagę dziecka na konkretnym dźwięku lub odgłosie, który rodzic puszcza pośród innych dźwięków z odtwarzacza. Gdy dziecko usłyszy pożądany dźwięk, może zasygnalizować, np. poprzez podniesienie ręki.
8. Streszczenia historyjek. Przeczytaj dziecku opowiadanie (optymalne długością do jego możliwości). Poproś, aby usłyszaną historię opowiedział Tobie swoimi słowami.
9. Przedłużanie zdań. Ułóżcie z dzieckiem wspólne zdanie, gdzie każdy dokłada jego część, a następna osoba powtarza wszystko od początku, np. Mama: Weszłam do pizzerii i kupiłam pizzę z szynką. Dziecko: Weszłam do pizzerii i kupiłam pizzę z szynką i serem.
Mamo, Tato. Pamiętajcie, że każda czynność wykonywana w domu przez Wasze dziecko wymaga od niego dużego skoncentrowania się i uważności. Starajcie się poświęcać swój czas na wspólne przygotowywanie posiłków, zabawę, rozmowę. Dzielcie się swoim doświadczeniem i przekazujcie dzieciom własne sposoby na skupienie się podczas pracy. Zauważcie również, czy Wasze dziecko nie przejawia istotnych zaburzeń koncentracji lub innych sfer poznawczych. Jeśli tak, warto udać się z dzieckiem na konsultację do psychologa czy pedagoga szkolnego lub do poradni psychologiczno-pedagogicznej.
