Czy zastanawiałaś się kiedyś, czy możesz podać dziecku przetworzone warzywa i owoce? Czy wiesz, co to jest janginizowanie owoców? Kiszone czy konserwowe, jakie ogórki będą lepsze dla dziecka? Mrożonki - czy można je podać dziecku?
Sezon na świeże warzywa i owoce przemija nieubłaganie. Nie da się ukryć, że jesień zbliża się coraz większymi krokami. Aby cieszyć się latem również w miesiącach jesienno-zimowych możemy sięgnąć do spiżarni po przetwory lub do zamrażalnika. Możemy wyróżnić kilka metod utrwalania żywności.
Mrożenie
Jest bardzo dobrą metodą utrwalania żywności. W ten sposób można bardzo szybko utrwalić wiele produktów spożywczych nie narażając się na duże straty substancji odżywczych. Niektóre owoce jak pomarańcze, grejpfruty, winogrona, arbuz nie nadają się do mrożenia ze względu na dużą zawartość wody. Banany, kiwi i awokado po rozmrożeniu nie będą wyglądać zachęcająco ze względu na zmianę koloru. Z warzyw nie należy zamrażać sałaty, ogórków, rzodkiewki, selera naciowy również zmieniają kolor. Natomiast czosnek oraz cebula miękną oraz stają się gorzkie. Ugotowane jaja, ryż, makaron czy ziemniaki po rozmrożeniu tracą swój smak i konsystencje. Mleko, jogurty i kremy na bazie śmietany czy masła ze względu na tworzące się kryształki. Nie należy również mrozić sałatek z dodatkiem majonezu. Po zamrożeniu swoje właściwości tracą również serek śmietankowy jak i ricotta, a sery twarde jak ser żółty wysuszają się i kruszeją. Potrawy z dodatkiem żelatyny robią się mętne, wodniste oraz tracą smak. Zamrażać można zarówno warzywa i owoce w całości, jak i rozdrobnione w postaci past.
Mrożenie warzyw i owoców powinno poprzedzić ich zblanszowanie polegające na zniszczeniu drobnoustrojów oraz inaktywacje enzymów za pomocą szybkiej kąpieli we wrzątku lub w parze wodnej. Należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie przechowywanie zamrożonej żywności, gdyż nie należy jej rozmrażać i ponownie zamrażać ze względu na rozwój chorobotwórczych bakterii. Zamrożoną żywność należy rozmrażać w lodówce lub poprzez bezpośrednią obróbkę termiczną. Pozostawienie jej w temperaturze pokojowej sprzyja rozwojowi szkodliwych mikroorganizmów – szczególne ważne w przypadku małych dzieci najbardziej wrażliwych na zatrucia pokarmowe.
Warzywa i owoce, które nie nadają się do mrożenia można utrwalić w inny sposób, np. przygotowując z nich przetwory.
Marynaty
Marynowane produkty nie powinny być podawane niemowlętom oraz dzieciom do 2 roku życia, ze względu na dużą zawartość cukru, soli oraz octu. Potem również nie należy serwować ich często i w dużej ilości, gdyż ocet może podrażniać delikatny przewód pokarmowy dzieci. Natomiast sól w dużej ilości obciąża nerki, wpływa na gospodarkę wodno-elektrolitą oraz nawyki żywieniowe. Poprzez serwowanie dań z dużą ilością soli przyzwyczajamy dziecko do jej obecności oraz dużej ilości, co rzutuje na wybory żywieniowe w dalszym życiu.
Kiszonki
Powyżej pierwszego roku życia możemy zacząć wprowadzać do diety dziecka produkty kiszone. Na początku należy podać mała ilość, aby wykluczyć alergie. Produkty kiszone bogate są w kwas mlekowy stanowiący pokarm dla mikroflory zasiedlającej przewód pokarmowy oraz składniki mineralne i witaminy: C oraz z grupy B. Korzystnie również wpływają na funkcjonowanie przewodu pokarmowego ze względu na zawartość błonnika pokarmowego.
Jednak ze względu na dużą zawartość soli nie powinny gościć codziennie i w dużej ilości na stole naszych dzieci.
Produkty wędzone
Podczas wędzenia do żywności przenikają szkodliwe dla zdrowia związki oraz zawierają dużą ilość soli. Dlatego też nie powinny być serwowane niemowlętom ani małym dzieciom.
Pasteryzacja oraz sterylizacja
Obie te metody polegają na podgrzewaniu żywności w celu pozbycia się z przetworów chorobotwórczych mikroorganizmów oraz ich przetrwalników. Pasteryzacja zachodzi w niższej temperaturze, bo do 100 stopni. Odpowiednią temperaturę oraz okres podgrzewania należy dobrać do rodzaju utrwalanej żywności oraz stopnia rozdrobnienia. Produkty bardziej rozdrobione są bardziej wrażliwe na rozwój pleśni i bakterii.
Janginizowanie polega na przygotowywaniu dżemów i konfitur bez dodatku cukru, a przy pomocy małej ilości soli. Nadają się do tego słodkie owoce jak truskawki, borówki śliwki brzoskwinie, a także morele, wiśnie, jabłka i maliny. Na 2-3 kilogramy owoców maksymalnie 1/4-1/2 łyżeczki soli.
Suszenie
Polega na usunięciu z produktów spożywczych wody, najczęściej dotyczy owoców oraz grzybów. Suszone produkty zmieniają swoją konsystencje oraz smak.
Reasumując, zanim zdecydujemy się na metodę utrwalania żywności zastanówmy się czy jest odpowiednia dla konsumenta :)